Spółdzielnie energetyczne, takie jak ta powstająca w Suchym Borze, to przyszłość zrównoważonej energii. Ich celem jest produkcja energii ze źródeł odnawialnych i jej wykorzystanie na potrzeby własne oraz członków spółdzielni, z korzyścią dla lokalnej społeczności i środowiska. Kluczowe aspekty działalności spółdzielni to lokalność, autokonsumpcja, wykorzystanie OZE, brak nastawienia na zysk, współpraca, obniżenie rachunków, udział w rynku mocy, dostęp do wsparcia i rozwój lokalny.
Jednym z największych wyzwań dla spółdzielni energetycznych jest efektywne bilansowanie energii w cyklu dobowo-godzinowym. Oznacza to dopasowanie podaży energii z OZE do bieżącego zapotrzebowania członków spółdzielni, minimalizując potrzebę pobierania energii z sieci i optymalizując wykorzystanie wyprodukowanej energii. Dlaczego to takie ważne?
- Maksymalizacja autokonsumpcji: Im lepiej zbilansowana produkcja i zużycie, tym mniej energii trzeba oddawać do sieci, a więcej wykorzystywać lokalnie. To przekłada się na niższe rachunki dla członków spółdzielni i większą niezależność energetyczną.
- Stabilność sieci: Efektywne bilansowanie zmniejsza obciążenie sieci elektroenergetycznej i minimalizuje ryzyko przeciążeń.
- Optymalizacja kosztów: Unikanie opłat za przesył i dystrybucję energii pobieranej z sieci to oszczędności dla spółdzielni.
Jak to działa w praktyce?
Bilansowanie energii to złożony proces, który wymaga:
- Prognozowania: Przewidywanie produkcji energii z OZE (np. na podstawie prognoz pogody) i zapotrzebowania na energię w różnych godzinach dnia i nocy.
- Zarządzania produkcją: Optymalne sterowanie pracą źródeł OZE, np. włączanie paneli słonecznych w godzinach szczytu nasłonecznienia.
- Magazynowania energii: Wykorzystanie magazynów energii (np. baterii) do gromadzenia nadwyżek energii w okresach wysokiej produkcji i oddawania jej w okresach niskiej produkcji lub wysokiego zapotrzebowania.
- Elastycznego zużycia: Zachęcanie członków spółdzielni do dostosowywania swojego zużycia energii do bieżącej sytuacji w sieci, np. poprzez taryfy dynamiczne.
Inspiracje ze świata: Crescent Dunes – przykład magazynowania ciepła
Bilansowanie energii nie jest jedynie teoretycznym konceptem. Na świecie istnieją instalacje, które z powodzeniem radzą sobie z tym wyzwaniem. Przykładem jest Crescent Dunes Solar Power Project w Nevadzie, USA. To innowacyjna elektrownia słoneczna wykorzystująca technologię skupiania energii słonecznej (CSP) i magazynowania ciepła w stopionej soli.
System ten reprezentuje rewolucję w energetyce słonecznej:
Crescent Dunes Solar Power Project to pierwsza komercyjna elektrownia słoneczna wykorzystująca stopioną sól do magazynowania energii, aby dostarczać energię w dzień i w nocy.
Projekt obejmuje 10 347 paneli, które zbierają i koncentrują energię cieplną słońca, aby ogrzać stopioną sól do ponad 537 stopni Celsjusza. Stopiona sól obraca się wokół centralnej wieży, a następnie jest wysyłana do zbiornika magazynowego, gdzie jest wykorzystywana do produkcji pary i generowania energii elektrycznej.
Nadmiar energii cieplnej jest przechowywany w stopionej soli i może być wykorzystywany do wytwarzania energii w godzinach wieczornych, kiedy bezpośrednie światło słoneczne jest niedostępne. W związku z tym system eliminuje potrzebę stosowania jakichkolwiek zapasowych paliw kopalnych.
Topienie 32 milionów kilogramów soli zajęło dwa miesiące. Po stopieniu sól pozostaje stopiona przez cały okres eksploatacji elektrowni i jest poddawana recyklingowi przez odbiornik w celu ponownego podgrzania.
Podobnie jak w przypadku Crescent Dunes, magazynowanie energii, w połączeniu z inteligentnym zarządzaniem produkcją i zużyciem, może być kluczem do sukcesu spółdzielni energetycznej w Suchym Borze. Dzięki temu możliwe będzie zapewnienie stabilnych dostaw energii, obniżenie rachunków i budowanie niezależności energetycznej lokalnej społeczności.
Podsumowanie
Bilansowanie energii to wyzwanie, ale i szansa dla spółdzielni energetycznych. Wymaga to inwestycji w odpowiednie technologie i know-how, ale korzyści są ogromne: tańsza energia, większa niezależność energetyczna, rozwój lokalny i ochrona środowiska. W Suchym Borze możemy stworzyć modelową spółdzielnię, która będzie inspiracją dla innych społeczności w Polsce.